Działania matematyczne w Excelu, czyli 8 podstawowych funkcji, które musisz znać.
Podstawowe funkcje matematyczne….w zasadzie nie ma innej możliwości – korzystając z Excela musisz ich używać. Skoro bowiem, matematyka jest królową nauk – to musisz wiedzieć jak obliczyć iloczyn, procent, średnią czy pierwiastek w Excelu. O tym jak to robić, dowiesz się z tego artykułu.

Do dziś z uśmiechem wspominam pewną panią, która na moim szkoleniu z podstaw Excela przyznała:
„Czasami sprawdzam na kalkulatorze wynik, jaki wychodzi mi w Excelu.”
Gwarantuję… nie musisz tego robić 😉 Excel to taki większy i lepszy kalkulator. Musisz tylko wiedzieć co robisz.
Podstawowe funkcje matematyczne mają swoje wymagania.
Podstawowe funkcje matematyczne w Excelu są w większości bardzo proste. Na pewno jednak musisz znać pewne podstawy. Do nich zaliczam umiejętność adresowania komórek czy zakresów. Musisz także wiedzieć, że w Excelu do obliczeń służą funkcje. Większość funkcji ma argumenty. A każda funkcja zaczyna się od znaku równości =.
Pewnym wyjątkiem są zupełnie podstawowe działania matematyczne, takie jak:
- dodawanie +
- odejmowanie –
- mnożenie *
- dzielenie /
- potęgowanie ^
W tych przypadkach, nie musisz używać nazwy funkcji (np. SUMA) Możesz po prostu użyć znaków: dodawania (+), odejmowania (-), mnożenia (*), dzielenia (/) i potęgowania (^).
Zacznijmy właśnie od takich podstaw.
Dodawanie w Excelu – suma
Aby dodać do siebie dwie lub więcej wartości (składników), w dowolną komórkę wpisz:
=10+10
Zatwierdź wciskając ENTER na klawiaturze.
Excel tym się różni od kalkulatora (nie sądziłem, że kiedyś napiszę takie zdanie ;-)), że nie musisz używać „sztywnych” wartości. Możesz odwołać się do komórek arkusza. Dzięki temu zmieniając liczby w tych komórkach, będziesz na bieżąco otrzymywał wyniki sumowania (czy innych działań lub funkcji)
Na przykład możesz chcieć zsumować takie 4 komórki:
=A1+A2+B1+B2
Przy większym zakresie danych, z pewnością będziesz chciał użyć funkcji SUMA. Dzięki temu, nie musisz wpisywać adresu każdej pojedynczej komórki.
=SUMA(A1:E10)

Odejmowanie w Excelu – różnica
Odejmowanie działa bardzo podobnie do sumowania. Oczywiście użyjesz innego znaku. Na przykład:
=A1-A2
A co jeśli będziesz chciał odjąć od siebie liczby z większego zakresu? Możesz użyć funkcji SUMA. Tak, nie pomyliłem się. Powiedzmy, że chcesz odjąć wartości z zakresu B1:B10 od tych z A1:A10. Zrobisz tak:
=SUMA(A1:A10)-SUMA(B1:B10)

Mnożenie w Excelu – iloczyn
Analogicznie do poprzednich działań, w przypadku mnożenia możesz użyć znaku „*” (gwiazdka):
=A1*A2*A3*A4
W powyższym przykładzie przemnożysz liczby, które znajdują się w komórkach A1, A2, A3, A4. Zamiast za każdym razem używać „*”, możesz przy większej ilości liczb / komórek do przemnożenia użyć funkcji ILOCZYN. W argumentach tej funkcji podajesz zakres liczb jakie mają ulec przemnożeniu:
=ILOCZYN(A1:A4)

Dzielenie w Excelu – iloraz
„Pamiętaj cholero, nie dziel przez zero” – mawiała moja nauczycielka od matematyki w podstawówce. W odróżnieniu do mnożenia, dzielenie w Excelu nie ma swojego odpowiednika w funkcji. Aby podzielić dwie liczby, użyjesz znaku „/”, np. tak:
=100/50
Tak jak poprzednio, możesz używać odwołań do komórek zamiast konkretnych liczb.
=A1/A2
Potęgowanie w Excelu
Podnieść do potęgi, możesz korzystając z funkcji POTĘGA. Funkcja ma dwa argumenty: liczba, która ma być potęgowana oraz wartość potęgi.
=POTĘGA(10;2)
Taki sam efekt osiągniesz, korzystając ze znaku „^”, który reprezentuje to działanie:
=10^2
Oczywiście i tutaj możesz użyć odwołania do komórek.

Pierwiastek w Excelu
Właściwie to – pierwiastek kwadratowy. Aby wyciągnąć pierwiastek użyj funkcji…o zaskoczenie…PIERWIASTEK 🙂
=PIERWIASTEK(100)
Jeżeli argumentem będzie liczba ujemna, w wyniku otrzymasz błąd #LICZBA!.
Reszta z dzielenia
Możesz się zastanawiać kiedy będziesz miał potrzebę, aby w Excelu liczyć resztę z dzielenia. Spieszę odpowiedzieć, że nie tak często jak liczyć sumę, nie mniej jednak i ta funkcja ma swoje zastosowanie.
Powiedzmy, że chcesz sprawdzić na dużym zakresie danych, które liczby są parzyste. Jak to zrobić? No właśnie sprawdzając resztę z dzielenia, np. przez dwa 😉
Funkcją, która liczy resztę z dzielenia jest MOD. Ma dwa argumenty. Pierwszy z nich to liczba, którą dzielisz (w matematyce – to dzielna). Drugi to liczba, przez którą dzielisz (dzielnik)
=MOD(100;3)
Z przykładu powyżej otrzymamy wynik równy 1. Dlaczego? Ponieważ 3 razy 33 daje 99… czyli brakuje 1 do 100. Albo inaczej 100 / 3 = 33 ale zostaje reszta…1 😉

Procenty w Excelu
Ach…obliczanie procentów. Zaskakująco wiele razy przekonałem się, że wielu z Was ma problemy z procentami. Ups. To źle zabrzmiało 🙂 Ale zupełnie serio, napiszę kiedyś osobny artykuł na ten temat, bo jest tam kilka kwestii, które warto wyjaśnić. Teraz tylko podstawy oraz zagadka. Daj znać w komentarzu jaka jest Twoja odpowiedź.
Jeżeli cena mieszkania najpierw wzrosła o 10%, a następnie spadła o 10% to aktualna cena mieszkania jest: taka sama, większa czy mniejsza niż przed zmianami?
Wracając do procentowania, to w Excelu po prostu mnożysz jakąś wartość przez procent, np:
=A1*10%
Czyli „wyciągam” 10% z liczby w komórce A1.
Alternatywnie, jeżeli chcesz sprawdzić jaki procent jednej liczby stanowi inna liczba – wykonujesz dzielenie:
=10/100
a następnie możesz zmienić formatowanie komórki z wynikiem na procentowe. „Fabrycznie” bowiem, wynik dostaniesz w liczbach dziesiętnych.

Czy chcesz bezpłatny test z Excela?
Podsumowanie
Podstawowe funkcje, czy też działania matematyczne mają swoje odpowiedniki w Excelu. Jak widzisz nie ma w ich przypadku, niczego bardziej skomplikowanego, co nie wynikałoby z natury samej…matematyki 🙂
Na pewno musisz pamiętać o kilku podstawach, takich jak: używanie znaku równości przed nazwą funkcji, czy działaniami; rozdzielaniu argumentów funkcji średnikami (w polskiej wersji); umiejętność poprawnego adresowania.
Jeżeli masz problem z inną funkcją – daj mi znać w komentarzu. Spróbuję pomóc.
Masz problemy z Excelem? Uzyskaj pomoc na grupie Keep Calm And Use Excel.
7 Comments
Tomek · 7 maja 2019 at 19:48
Bardzo przyjemnie napisany artykuł, z poczuciem humoru 🙂
Czy są jeszcze inne znaki, które zastępują funkcje? mi przychodzi na myśl „&” do łączenia tekstów.
Łukasz Pietrzak · 8 maja 2019 at 06:39
Dzięki Tomek 🙂 Tak, znak „&” faktycznie zastępuję funkcję ZŁĄCZ.TEKSTY. Są jeszcze „?” i „*” ale one służą raczej jako parametry przy wyszukiwaniu, albo przy budowaniu formuł. Nic innego nie przychodzi mi do głowy. Ale chętnie poznam, jeżeli ktoś „coś wie” 🙂
Grażyna · 9 października 2021 at 08:58
Dziękuję bardzo za pomoc. Świetny, przyjazny, prosty i bardzo przystępnie wytłumaczony – „magiczny” 😉 Excel.
Pozdrawiam serdecznie. Grażyna
Łukasz Pietrzak · 9 października 2021 at 11:19
Dziękuję Grażyna 🙂 Cieszę się, że artykuł Ci pomógł.
Jola · 29 listopada 2022 at 09:29
Bardzo dobrze tłumaczysz. Oczywiście wartość po zwiększeniu o jakiś procent, a potem po zmniejszeniu o ten sam procent będzie mniejsza.
Jola · 29 listopada 2022 at 09:31
Bardzo dobrze tłumaczysz. Te „skriny” są bardzo pomocne. Oczywiście wartość po zwiększeniu o jakiś procent, a potem po zmniejszeniu o ten sam procent będzie mniejsza.
Łukasz Pietrzak · 30 listopada 2022 at 07:12
Dziękuję Jola 🙂 Oczywiście masz rację.